Στο βιβλίο του Influence: Science and Practice (Επιρροή: Επιστήμη και Πρακτική) ο Robert Cialdini (2008) περιγράφει έξι αρχές πειθούς που βασίζονται στις αυτόματες, εξελικτικές αντιδράσεις μας σε ορισμένες καταστάσεις, και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άσκηση επιρροής σε εμάς.
#Cialdini #έξιαρχές #πειθώς
Οι άνθρωποι προτιμούν να λένε ναι σε αυτούς που συμπαθούν. Ποιόν συμπαθούμε;
People, when in doubts or just taking a decision making shortcut, tend to follow the lead of credible knowledgeable experts or people who they perceive as such. The principle works even if the person is not a real authority but simply makes such an impression, or by stereotype they are recognized as such - for example by using a scientific title or wearing a uniform specific for a group associated with authority (e.g., police, medical doctors).
Οι άνθρωποι θέλουν περισσότερα από τα πράγματα (φυσικά αγαθά, σχέσεις, πληροφορίες, κλπ) που είναι σε ανεπάρκεια, καθώς η σπανιότητά τους τα καθιστά πιο ελκυστικά, και τους προσδίδει αξία. Επιπλέον, η έλλειψη μας στερεί την ελευθερία επιλογής και η ανάγκη να την ανακτήσουμε κάνει τη δυνατότητα επιλογής που μας έχει αφαιρεθεί πιο ελκυστική. Σύμφωνα με τον Cialdini, το ενδεχόμενο να χάσεις κάτι φαίνεται να είναι μια ισχυρότερη πηγή κινήτρου από ότι ένα κέρδος παρομοίου μεγέθους.
Συχνά όταν έχουμε αμφιβολίες ή έχουμε χαθεί τείνουμε να αποφασίζουμε ότι κάτι είναι σωστό, π.χ. μια συγκεκριμένη συμπεριφορά, με βάση το τι σκέφτονται ή κάνουν οι άλλοι. Αυτό είναι για παράδειγμα ο λόγος για τη χρήση μαγνητοσκοπημένων γέλιων σε κωμικές σειρές. Οι άνθρωποι τις βρίσκουν πιο αστείες όταν γελούν και άλλοι άνθρωποι, ακόμα και όταν το γέλιο είναι κονσερβοποιημένο. Η αβεβαιότητα σχετικά με το πώς να δράσεις σε μια κατάσταση σε συνδυασμό με άλλους που είναι όμοιοι με μας είναι μεταξύ των παραγόντων που αυξάνουν την επίδραση της κοινωνικής απόδειξης.
Είναι πολύ δύσκολο να αλλάξουμε γνώμη αφού λάβουμε μια απόφαση. Προσπαθούμε πολύ να είμαστε συνεπείς. Οι μελλοντικές αποφάσεις μας επιλέγονται για να δικαιολογήσουν την προηγούμενη απόφασή μας, ακόμη και η προηγούμενη απόφαση ήταν κακή. Αυτό που ενεργοποιεί την συνέπεια είναι η δέσμευσή μας. Για να μεγιστοποιηθεί το αποτέλεσμα, η δέσμευση πρέπει να είναι εθελοντική, ενεργή, δημόσια και γραπτή. Η δημόσια έκφραση δέσμευσης καθιστά ένα άτομο πιο υποχρεωμένο να είναι συνεπές.
Οι άνθρωποι τείνουν να αισθάνονται υποχρεωμένοι να επιστρέψουν τη μορφή συμπεριφοράς, το δώρο ή την υπηρεσία που έχουν λάβει από τους άλλους. Το σύστημα της αμοιβαιότητας έχει τόσο βαθιές ρίζες στη σκέψη μας μας και στα ανθρώπινα χαρακτηριστικά μας, που καταλήγουμε να αισθανόμαστε άσχημα ότι δεν επιστρέφουμε την εύνοια ή τη χάρη. Η επίδραση είναι ισχυρότερη όταν η χάρη ή το δώρο είναι προσωποποιημένα και απροσδόκητα.
Γρήγορη αξιολόγηση. Διαβάστε το παρακάτω παράδειγμα και σημειώστε τη σωστή απάντηση.